Việc đi làm thêm trong khi vẫn đang là sinh viên đã trở thành một xu hướng phổ biến hiện nay. Với sự khan hiếm của việc làm chính thức cho các sinh viên mới tốt nghiệp, việc đi làm thêm để có thêm thu nhập và trang trải cuộc sống là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, liệu việc đi làm thêm có mang lại những lợi ích thực sự cho sinh viên hay chỉ gây ra những rủi ro không đáng tin cậy? Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện về vấn đề này, từ đó có thể quyết định liệu sinh viên có nên đi làm thêm hay không.
Vấn đề đi làm thêm của sinh viên hiện nay
Tình hình thị trường lao động cho sinh viên
Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, việc tìm kiếm một công việc ổn định và có thu nhập cao trở thành mục tiêu khó đạt đối với nhiều người, đặc biệt là sinh viên. Thủ khoa vào Đại học Nguyễn Tất Thành – Trường ĐH Kinh tế Quốc dân, Nguyễn Trí Nhân cho biết: “Các nhà tuyển dụng ngày càng yêu cầu chúng ta phải có nhiều kỹ năng và kinh nghiệm thực tế hơn. Vì vậy, để được tiếp cận với các công việc tốt hơn, việc đi làm thêm trong suốt quãng thời gian làm sinh viên là điều vô cùng cần thiết.”
Ngoài ra, theo báo cáo của Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và Vừa Việt Nam, hiện nay có khoảng 70% doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Điều này cho thấy nhu cầu về lao động tại các doanh nghiệp này là rất lớn, đặc biệt là những vị trí làm thêm cho sinh viên với mức lương hấp dẫn và thời gian linh hoạt.
Sự phổ biến của việc đi làm thêm trong cộng đồng sinh viên
Việc đi làm thêm không chỉ là xu hướng trong giới sinh viên Việt Nam mà còn là một thực tế của hầu hết các nước trên thế giới. Theo khảo sát của Tổ chức Công tác sinh viên Quốc gia (NACE), hơn 85% sinh viên tại Mỹ đều có kế hoạch đi làm thêm trong suốt quãng thời gian làm sinh viên. Tại Canada, tỷ lệ này cũng rơi vào khoảng 70%.
Ở Việt Nam, một nghiên cứu từ Trường ĐH Kinh tế Quốc dân và ĐH Thương mại cho thấy tỷ lệ sinh viên đi làm thêm hiện nay là khá cao, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM. Theo đó, trung bình mỗi sinh viên sẽ làm từ 2-3 công việc bán thời gian trong suốt quãng thời gian làm sinh viên.
Những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực của việc đi làm thêm
Việc đi làm thêm trong khi vẫn đang là sinh viên có thể mang lại những lợi ích rất lớn cho cuộc sống sau này. Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận rằng nó cũng đem lại những tác động tiêu cực không mong muốn. Dưới đây là một số ưu và nhược điểm mà bạn có thể gặp phải khi đi làm thêm.
Ưu và nhược điểm từ thực trạng đi làm thêm của sinh viên
Ưu điểm khi sinh viên đi làm thêm
- Sự đa dạng trong trải nghiệm công việc: Việc đi làm thêm cho phép sinh viên có cơ hội tiếp xúc với nhiều loại công việc khác nhau, từ đó giúp mở rộng tầm hiểu biết và kinh nghiệm thực tế.
- Có thêm thu nhập: Đi làm thêm sẽ giúp bạn có thêm nguồn thu nhập hàng tháng, từ đó có thể tự trang trải cuộc sống của mình mà không phụ thuộc vào gia đình.
- Học được cách quản lý tiền: Khi phải trả các khoản chi phí của bản thân, bạn sẽ học được cách quản lý tiền bạc một cách hiệu quả hơn. Điều này sẽ giúp bạn có thói quen tiết kiệm và sử dụng tiền một cách thông minh trong tương lai.
- Quản lý thời gian: Việc đi làm thêm đòi hỏi bạn phải có kỹ năng quản lý thời gian tốt để có thể cân bằng giữa công việc và học tập. Kỹ năng này sẽ rất hữu ích và cần thiết trong cuộc sống sau này.
- Sắp xếp thời gian khoa học và hợp lý: Việc có trách nhiệm với công việc bán thời gian sẽ giúp bạn tự rèn luyện khả năng tổ chức và sắp xếp thời gian một cách hiệu quả, từ đó tạo ra một lối sống khoa học và hợp lý.
- Ít suy nghĩ lung tung: Khi đã quyết định đi làm thêm, bạn sẽ không còn phải lo lắng về việc tìm kiếm một công việc ổn định sau khi tốt nghiệp. Thay vào đó, bạn có thể tập trung vào việc học tập và chuẩn bị cho tương lai một cách thoải mái hơn.
- Cánh cửa nghề nghiệp tương lai mở rộng: Việc có kinh nghiệm làm việc thực tế và các kỹ năng liên quan sẽ giúp bạn có nhiều cơ hội trong việc xin việc sau này. Đôi khi, một công việc bán thời gian cũng có thể trở thành cơ hội để bạn phát triển sự nghiệp trong tương lai.
- Rèn luyện sự tự tin: Việc làm việc với nhiều người khác nhau và trải qua nhiều thử thách sẽ giúp bạn rèn luyện sự tự tin và khả năng giao tiếp một cách rất hiệu quả.
- Rèn luyện tổng thể các kỹ năng: Với mỗi công việc bán thời gian, bạn có thể học được nhiều kỹ năng mới, từ kỹ năng cụ thể cho đến kỹ năng tổng thể và lý trí. Điều này sẽ rất hữu ích trong việc phát triển bản thân.
- Giúp CV của bạn hoàn thiện hơn: Kinh nghiệm làm việc trong thực tế sẽ là một điểm cộng rất lớn cho CV của bạn khi tìm kiếm công việc sau này.
- Mở rộng các mối quan hệ: Khi làm việc với nhiều người khác nhau, bạn sẽ có cơ hội để mở rộng mạng lưới quan hệ cá nhân và có thêm nhiều mối quan hệ có ích trong tương lai.
- Sống thực tế: Việc đi làm thêm sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cuộc sống thực tế và trở nên chín chắn hơn trong suy nghĩ và hành động.
- Có nề nếp hơn: Việc phải tuân thủ các quy định và nề nếp của công việc sẽ giúp bạn rèn luyện tính kỷ luật và có một cuộc sống ngăn nắp hơn.
- Phát hiện ra nhiều điều tiềm ẩn của bản thânViệc đi làm thêm cũng giúp bạn phát hiện ra nhiều điều tiềm ẩn của bản thân mà bạn chưa từng biết. Khi đối diện với các tình huống mới, bạn sẽ có cơ hội khám phá những khả năng, sở thích và điểm mạnh/cần cải thiện của bản thân mình. Điều này sẽ giúp bạn tự nhận thức rõ hơn về bản thân và từ đó có thể phát triển mình theo hướng tích cực hơn.
- Có nhiều cơ hội phát triển bản thân: Việc làm việc và học hỏi từ môi trường làm việc thực tế sẽ giúp bạn phát triển bản thân một cách toàn diện. Bạn sẽ học được cách làm việc nhóm, quản lý stress, giải quyết vấn đề và nâng cao kỹ năng giao tiếp.
- Có thêm kinh nghiệm và kỹ năng sống: Mỗi công việc bán thời gian đều mang lại cho bạn những kinh nghiệm và kỹ năng mới. Từ việc tự tin giao tiếp đến khả năng quản lý thời gian, tất cả đều là những điều mà bạn có thể học hỏi và áp dụng vào cuộc sống hàng ngày.
- Kỹ năng trả lời phỏng vấn: Việc đi làm thêm giúp bạn trở nên tự tin hơn khi phải đối diện với các cuộc phỏng vấn trong tương lai. Bạn sẽ biết cách trả lời câu hỏi một cách chắc chắn và logic, từ đó tạo được ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng.
Những hạn chế khi đi làm thêm
Chiếm dụng thời gian học tập
Một trong những hạn chế lớn nhất của việc đi làm thêm đối với sinh viên chính là việc nó có thể chiếm dụng quá nhiều thời gian, gây ảnh hưởng đến việc học tập. Nếu không biết cân nhắc và quản lý thời gian tốt, bạn có thể rơi vào tình trạng bị quá tải, gây stress và ảnh hưởng đến hiệu suất học tập.
Dễ bị thu hút bởi đồng tiền
Việc có thêm thu nhập từ việc đi làm thêm có thể khiến cho một số sinh viên dễ bị thu hút bởi số tiền kiếm được, từ đó lạc quan điều hướng và không còn tập trung vào việc học tập. Điều này có thể ảnh hưởng đến việc hoàn thành chương trình học và phát triển bản thân trong tương lai.
Dễ đánh mất đi cơ hội thăng tiến sau này
Nếu không biết cân nhắc và lựa chọn công việc phù hợp, việc đi làm thêm có thể khiến bạn đánh mất đi cơ hội thăng tiến sau này. Một công việc không liên quan đến ngành học của bạn có thể khiến bạn mất đi thời gian và cơ hội để phát triển sâu hơn trong lĩnh vực mình mong muốn.
Lời khuyên cho sinh viên trong việc cân bằng giữa việc học và đi làm
Để có thể cân bằng giữa việc học và đi làm thêm một cách hiệu quả, bạn cần tuân thủ một số nguyên tắc sau:
- Xác định mục tiêu và ưu tiên: Hãy xác định rõ mục tiêu học tập và công việc bán thời gian của bạn, từ đó ưu tiên công việc quan trọng hơn và sắp xếp thời gian một cách hợp lý.
- Quản lý thời gian hiệu quả: Sử dụng lịch làm việc và to-do list để quản lý thời gian một cách hiệu quả, đảm bảo rằng bạn có đủ thời gian cho cả việc học và công việc.
- Chọn công việc phù hợp: Lựa chọn công việc bán thời gian liên quan đến ngành học của bạn để có thể học hỏi và phát triển kỹ năng trong lĩnh vực mong muốn.
- Biết khi nào nên nghỉ ngơi: Đừng quên rằng sức khỏe và tinh thần của bạn cũng rất quan trọng. Hãy dành thời gian nghỉ ngơi và giữ cho bản thân luôn trong tình trạng tốt nhất.
- Luôn tìm kiếm sự cân bằng: Đừng để bản thân bị đánh đổi giữa việc học và công việc. Luôn tìm kiếm sự cân bằng để có thể phát triển toàn diện cả về kiến thức và kỹ năng.
Lưu ý quan trọng
Trước khi quyết định đi làm thêm, hãy cân nhắc kỹ lưỡng và xem xét các yếu tố sau:
- Thời gian: Đảm bảo rằng bạn có đủ thời gian để cân bằng giữa việc học và công việc bán thời gian mà không ảnh hưởng đến hiệu suất học tập.
- Mục tiêu: Xác định rõ mục tiêu và lý do khiến bạn muốn đi làm thêm. Hãy chắc chắn rằng công việc bán thời gian đó sẽ mang lại lợi ích và phát triển cho bạn trong tương lai.
- Sức khỏe: Đừng quên rằng sức khỏe là yếu tố quan trọng nhất. Hãy đảm bảo rằng bạn vẫn giữ được sức khỏe tốt trong quá trình học tập và làm việc.
Câu hỏi thường gặp
- Sinh viên nên chọn công việc bán thời gian nào phù hợp?
Đáp: Sinh viên nên chọn công việc bán thời gian liên quan đến ngành học của mình để có thể học hỏi và phát triển kỹ năng trong lĩnh vực mong muốn.
- Làm thế nào để cân bằng giữa việc học và đi làm thêm?
Đáp: Để cân bằng giữa việc học và đi làm thêm, bạn cần quản lý thời gian hiệu quả, chọn công việc phù hợp và luôn tìm kiếm sự cân bằng trong cuộc sống.
Lời kết
Trên đây là một số ưu và nhược điểm của việc sinh viên đi làm thêm, cùng với những lời khuyên và lưu ý quan trọng khi quyết định tham gia vào thực trạng này. Việc đi làm thêm không chỉ giúp sinh viên có thêm thu nhập mà còn mang lại nhiều lợi ích về mặt kỹ năng và phát triển bản thân. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tốt nhất, sinh viên cần cân nhắc kỹ lưỡng và quản lý thời gian một cách hợp lý.