Cử Nhân Dược Có Được Mở Nhà Thuốc Không? Giải Đáp

Cử Nhân Dược Là Gì? Khác Gì Với Dược Sĩ Đại Học?

Trước khi trả lời câu hỏi cử nhân Dược có được mở nhà thuốc không, chúng ta cần phân biệt rõ hai khái niệm quan trọng trong ngành đào tạo Dược học tại Việt Nam.

Định Nghĩa Cử Nhân Dược

Cử nhân Dược (hay còn gọi là Cử nhân thực hành Dược) là danh hiệu được cấp cho sinh viên tốt nghiệp hệ Cao đẳng ngành Dược. Theo quy định của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội tại Thông tư số 10 ban hành ngày 13/03/2017, trên bằng tốt nghiệp Cao đẳng Dược sẽ ghi rõ ngành Cao đẳng Dược và công nhận danh hiệu “Cử nhân thực hành”.

Thời gian đào tạo hệ Cao đẳng Dược thường kéo dài từ 2-3 năm với chương trình học tập trung vào kiến thức thực hành, kỹ năng bào chế, bán lẻ và quản lý thuốc ở mức độ cơ bản. Sinh viên sau khi tốt nghiệp có đủ năng lực để làm việc tại các nhà thuốc, quầy thuốc, công ty dược phẩm hoặc các cơ sở y tế dưới sự giám sát của Dược sĩ Đại học.

Dược Sĩ Đại Học Là Gì?

Dược sĩ Đại học (hay Dược sĩ cao cấp) là chức danh được cấp cho người tốt nghiệp hệ Đại học ngành Dược. Trên bằng tốt nghiệp sẽ ghi chức danh “Dược sĩ”, “Dược sĩ Đại học” hoặc “Dược sĩ cao cấp” theo quy định tại khoản 1 Điều 17 Nghị định 54/2017/NĐ-CP.

Chương trình đào tạo Dược sĩ Đại học kéo dài từ 4-6 năm (bao gồm cả thời gian thực tập), với kiến thức chuyên sâu về dược lý học, hóa dược, sinh dược, công nghệ bào chế, kiểm nghiệm thuốc và dược lâm sàng. Dược sĩ Đại học có khả năng nghiên cứu, phát triển thuốc mới, đảm nhận các vị trí quản lý cấp cao trong ngành Dược và quan trọng nhất là có quyền mở nhà thuốc sau khi đáp ứng đủ điều kiện về kinh nghiệm.

Bảng So Sánh Cử Nhân Dược Và Dược Sĩ Đại Học

Quy Định Pháp Luật Về Điều Kiện Mở Nhà Thuốc

Để trả lời chính xác câu hỏi cử nhân Dược có được mở nhà thuốc không, chúng ta cần tìm hiểu các quy định pháp luật hiện hành về vấn đề này.

Căn Cứ Pháp Lý Từ Luật Dược 2016

Theo quy định tại khoản 2 Điều 33 và khoản 1 Điều 18 Luật Dược 2016, người chịu trách nhiệm chuyên môn về dược của nhà thuốc phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Có Bằng tốt nghiệp đại học ngành dược (Bằng Dược sĩ) – Đây là điều kiện bắt buộc và không thể thay thế
• Có ít nhất 02 năm thực hành chuyên môn tại cơ sở dược phù hợp và hợp pháp
• Có Chứng chỉ hành nghề dược còn hiệu lực do Sở Y tế cấp
• Có sức khỏe tốt, không mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm
• Có phiếu lý lịch tư pháp không có tiền án tiền sự liên quan đến ma túy

Như vậy, theo quy định này, việc có bằng Dược sĩ Đại học là điều kiện tiên quyết không thể thiếu để mở nhà thuốc. Người có bằng Cử nhân Dược (Cao đẳng) không đáp ứng điều kiện về trình độ chuyên môn theo yêu cầu của pháp luật.

Nghị Định 54/2017/NĐ-CP Về Điều Kiện Cơ Sở Vật Chất

Ngoài điều kiện về người phụ trách chuyên môn, Nghị định 54/2017/NĐ-CP còn quy định chi tiết về điều kiện cơ sở vật chất để mở nhà thuốc:

Yêu Cầu Về Địa Điểm Và Diện Tích

• Địa điểm cố định, bố trí ở nơi thoáng mát, cao ráo, an toàn, cách xa nguồn ô nhiễm
• Khu vực hoạt động của nhà thuốc phải tách biệt hoàn toàn với các hoạt động khác
• Diện tích tối thiểu là 10m², phù hợp với quy mô kinh doanh
• Xây dựng chắc chắn, có trần chống bụi, nền và tường nhà dễ làm vệ sinh

Yêu Cầu Về Khu Vực Chức Năng

• Khu vực bảo quản thuốc với điều kiện nhiệt độ, độ ẩm phù hợp
• Khu vực trưng bày sản phẩm thuốc rõ ràng, khoa học
• Khu vực để người mua tiếp xúc và trao đổi thông tin về thuốc
• Phòng hoặc khu vực tư vấn riêng cho khách hàng (nếu có)
• Phòng pha chế theo đơn (nếu có tổ chức dịch vụ này)

Trang Thiết Bị Và Dụng Cụ

• Tủ thuốc, kệ để thuốc đảm bảo chất lượng, dễ vệ sinh
• Tủ lạnh bảo quản thuốc (nếu kinh doanh thuốc cần bảo quản lạnh)
• Nhiệt kế, ẩm kế để kiểm soát điều kiện bảo quản
• Dụng cụ và bao bì để ra lẻ thuốc phù hợp
• Tài liệu chuyên môn: Dược điển Việt Nam, danh mục thuốc, tài liệu hướng dẫn sử dụng

Vậy Cử Nhân Dược Có Quyền Gì Trong Lĩnh Vực Kinh Doanh Dược?

Mặc dù không được phép mở nhà thuốc, nhưng người có bằng Cử nhân Dược vẫn có nhiều quyền hạn và cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh dược phẩm.

Quyền Mở Quầy Thuốc

Theo quy định tại Nghị định 79/2006/NĐ-CP (điểm b, c, d khoản 4, điều 15), người tốt nghiệp hệ đào tạo Cao đẳng Dược hoàn toàn có quyền mở và quản lý quầy thuốc khi đáp ứng các điều kiện sau:

• Có bằng tốt nghiệp Cao đẳng Dược (Cử nhân Dược)
• Có ít nhất 02 năm kinh nghiệm thực hành tay nghề tại các cơ sở kinh doanh dược hợp pháp
• Có Chứng chỉ hành nghề dược phù hợp với quầy thuốc
• Đáp ứng các điều kiện về cơ sở vật chất theo quy định

Quầy thuốc được phép hoạt động tại huyện, xã, các huyện ngoại thành, ngoại thị của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Quầy thuốc được bán lẻ thuốc thành phẩm nhưng không được tự ý thay đổi đơn thuốc của bác sĩ.

Sự Khác Biệt Giữa Nhà Thuốc Và Quầy Thuốc

Cơ Hội Việc Làm Khác Cho Cử Nhân Dược

Ngoài việc mở quầy thuốc, người có bằng Cử nhân Dược còn có thể làm việc tại nhiều vị trí khác nhau trong ngành Dược:

• Nhân viên bán hàng tại nhà thuốc, quầy thuốc: Tư vấn, bán lẻ thuốc cho khách hàng dưới sự giám sát của Dược sĩ
• Nhân viên y tế tại bệnh viện, phòng khám: Làm việc tại khoa Dược, quầy phát thuốc
• Nhân viên kinh doanh tại công ty dược phẩm: Giới thiệu sản phẩm, chăm sóc khách hàng
• Nhân viên kho thuốc: Quản lý, bảo quản, kiểm kê thuốc tại kho
• Trợ lý kiểm nghiệm: Hỗ trợ công tác kiểm nghiệm chất lượng thuốc

Giải Pháp Để Cử Nhân Dược Có Thể Mở Nhà Thuốc

Nếu bạn đang sở hữu bằng Cử nhân Dược và mong muốn mở nhà thuốc trong tương lai, dưới đây là các giải pháp khả thi bạn có thể tham khảo.

Giải Pháp 1: Học Lên Bằng Đại Học Dược

Đây là giải pháp căn bản và lâu dài nhất để bạn có đủ điều kiện mở nhà thuốc. Hiện nay, nhiều trường Đại học có chương trình liên thông từ Cao đẳng Dược lên Đại học Dược với thời gian học rút ngắn (thường từ 1,5 – 2,5 năm).

Lợi Ích Của Việc Học Liên Thông

• Được miễn giảm một số môn học đã tích lũy ở bậc Cao đẳng
• Thời gian học ngắn hơn so với học Đại học từ đầu
• Nâng cao kiến thức chuyên môn sâu về Dược học
• Mở rộng cơ hội nghề nghiệp và thu nhập
• Đủ điều kiện mở nhà thuốc sau khi có 2 năm kinh nghiệm

Các Trường Có Chương Trình Liên Thông Uy Tín

• Trường Đại học Dược Hà Nội
• Trường Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh
• Trường Đại học Y Dược – Đại học Huế
• Trường Đại học Y Dược Cần Thơ
• Trường Đại học Y Dược – Đại học Quốc gia Hà Nội

Giải Pháp 2: Hợp Tác Với Dược Sĩ Đại Học

Nếu bạn có nguồn vốn và mong muốn kinh doanh nhà thuốc ngay mà chưa có bằng Đại học, bạn có thể thực hiện theo mô hình hợp tác:

Mô Hình Đồng Sở Hữu

• Bạn (Cử nhân Dược) đóng vai trò là đồng sở hữu hoặc nhà đầu tư
• Hợp tác với một Dược sĩ Đại học có đủ 2 năm kinh nghiệm làm người chịu trách nhiệm chuyên môn
• Ký hợp đồng hợp tác rõ ràng về quyền lợi và trách nhiệm của mỗi bên
• Bạn có thể quản lý hoạt động kinh doanh, trong khi Dược sĩ Đại học đảm nhận phần chuyên môn

Lưu Ý Khi Hợp Tác

• Chọn đối tác có uy tín, trách nhiệm và có tầm nhìn chung
• Soạn hợp đồng hợp tác chi tiết, rõ ràng về phân chia lợi nhuận, trách nhiệm quản lý
• Đảm bảo người chịu trách nhiệm chuyên môn có mặt thường xuyên tại nhà thuốc
• Tuân thủ đúng quy định pháp luật về hoạt động hành nghề dược

Giải Pháp 3: Tích Lũy Kinh Nghiệm Và Mở Quầy Thuốc Trước

Đây là giải pháp thực tế và an toàn nhất cho người mới bắt đầu trong ngành Dược. Bạn có thể thực hiện theo lộ trình sau:

Bước 1: Tích Lũy Kinh Nghiệm (2 Năm)

• Làm việc tại nhà thuốc, quầy thuốc, công ty dược phẩm hoặc bệnh viện
• Học hỏi kinh nghiệm về tư vấn bán thuốc, quản lý kho, chăm sóc khách hàng
• Tìm hiểu về thị trường, nhà cung cấp, quy trình kinh doanh dược phẩm
• Xin giấy xác nhận thời gian thực hành từ đơn vị công tác để làm hồ sơ xin chứng chỉ hành nghề

Bước 2: Xin Chứng Chỉ Hành Nghề Dược

• Chuẩn bị hồ sơ theo quy định: đơn đề nghị, bằng cấp, giấy xác nhận kinh nghiệm, phiếu lý lịch tư pháp, giấy khám sức khỏe
• Nộp hồ sơ tại Sở Y tế địa phương
• Chờ kết quả (thời gian xử lý thường từ 15-30 ngày làm việc)

Bước 3: Mở Quầy Thuốc

• Đăng ký kinh doanh tại Sở Kế hoạch và Đầu tư hoặc UBND cấp huyện
• Xin cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược tại Sở Y tế
• Chuẩn bị cơ sở vật chất, nhập hàng từ nhà cung cấp uy tín
• Khai trương và vận hành quầy thuốc

Bước 4: Học Liên Thông Đại Học (Song Song)

• Trong thời gian vận hành quầy thuốc, bạn có thể đăng ký học liên thông Đại học Dược
• Sau khi tốt nghiệp Đại học và tích lũy đủ 2 năm kinh nghiệm, bạn có thể nâng cấp quầy thuốc lên nhà thuốc

Thủ Tục Xin Chứng Chỉ Hành Nghề Dược Cho Cử Nhân Dược

Để có thể mở quầy thuốc hoặc làm việc với tư cách người chịu trách nhiệm chuyên môn, Cử nhân Dược cần có Chứng chỉ hành nghề dược. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về thủ tục xin cấp.

Điều Kiện Xin Chứng Chỉ Hành Nghề Dược

Theo Điều 13 Nghị định 54/2017/NĐ-CP, Cử nhân Dược cần đáp ứng các điều kiện sau:

• Có bằng tốt nghiệp Cao đẳng ngành Dược được cấp hoặc công nhận tại Việt Nam
• Có ít nhất 02 năm thực hành chuyên môn tại cơ sở kinh doanh dược hợp pháp (đối với mở quầy thuốc)
• Có sức khỏe phù hợp với công việc hành nghề dược
• Có phiếu lý lịch tư pháp không có tiền án, tiền sự về các tội ma túy

Hồ Sơ Xin Cấp Chứng Chỉ Hành Nghề Dược

Hồ sơ xin cấp chứng chỉ hành nghề dược bao gồm các giấy tờ sau (01 bộ):

• Đơn đề nghị cấp Chứng chỉ hành nghề dược (theo mẫu quy định)
• Bản sao có chứng thực bằng tốt nghiệp Cao đẳng ngành Dược
• Giấy xác nhận thời gian thực hành do cơ sở dược hợp pháp cấp (xác nhận đủ 2 năm kinh nghiệm)
• Phiếu lý lịch tư pháp do cơ quan công an cấp (còn hiệu lực trong 06 tháng)
• Giấy khám sức khỏe do cơ sở y tế có thẩm quyền cấp (còn hiệu lực trong 06 tháng)
• 02 ảnh cỡ 3x4cm (chụp không quá 06 tháng, phông nền trắng)

Quy Trình Nộp Hồ Sơ Và Nhận Kết Quả

Bước 1: Chuẩn Bị Hồ Sơ

Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ theo danh mục trên, đảm bảo tất cả giấy tờ còn hiệu lực và đúng quy định.

Bước 2: Nộp Hồ Sơ

Nộp hồ sơ trực tiếp hoặc qua đường bưu điện đến Sở Y tế tỉnh/thành phố nơi bạn đăng ký hành nghề. Một số địa phương đã triển khai dịch vụ công trực tuyến, bạn có thể nộp hồ sơ online qua Cổng dịch vụ công quốc gia.

Bước 3: Chờ Kết Quả

Thời gian xử lý hồ sơ: 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Trong trường hợp cần xác minh thêm, thời gian có thể kéo dài nhưng không quá 30 ngày.

Bước 4: Nhận Chứng Chỉ

Sau khi hồ sơ được duyệt, bạn sẽ nhận được thông báo và đến Sở Y tế để nhận Chứng chỉ hành nghề dược. Chứng chỉ có giá trị 10 năm kể từ ngày cấp và có thể được gia hạn khi hết hạn.

Lệ Phí Xin Cấp Chứng Chỉ Hành Nghề Dược

Theo quy định hiện hành, lệ phí cấp Chứng chỉ hành nghề dược là 200.000 đồng/chứng chỉ. Lệ phí này có thể thay đổi tùy theo quy định của từng địa phương.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Cử Nhân Dược Và Mở Nhà Thuốc

Cử nhân Dược có bằng Cao đẳng có được làm việc tại nhà thuốc không?

Có, Cử nhân Dược hoàn toàn có thể làm việc tại nhà thuốc với vai trò là nhân viên bán thuốc, trợ lý dược sĩ, hoặc các vị trí khác dưới sự giám sát của Dược sĩ Đại học. Tuy nhiên, bạn không thể đứng tên làm người chịu trách nhiệm chuyên môn của nhà thuốc.

Mất bao lâu để học liên thông từ Cao đẳng Dược lên Đại học Dược?

Thời gian học liên thông từ Cao đẳng Dược lên Đại học Dược thường dao động từ 1,5 đến 2,5 năm, tùy thuộc vào chương trình đào tạo của từng trường và số tín chỉ đã tích lũy ở bậc Cao đẳng. Một số trường có chương trình học tập trung hoặc vừa làm vừa học để tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên đang đi làm.

Chi phí mở một quầy thuốc là bao nhiêu?

Chi phí mở một quầy thuốc dao động từ 50 triệu đến 200 triệu đồng, tùy thuộc vào quy mô, vị trí và nguồn hàng ban đầu. Chi phí này bao gồm: thuê mặt bằng, trang thiết bị, nhập hàng lần đầu, và các chi phí thủ tục hành chính (đăng ký kinh doanh, xin giấy phép).

Có thể mở quầy thuốc ở thành phố lớn không?

Về mặt pháp lý, quầy thuốc được khuyến khích mở tại các huyện, xã, vùng ngoại thành. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều quầy thuốc vẫn hoạt động ở thành phố lớn. Điều quan trọng là bạn cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện về trình độ chuyên môn, cơ sở vật chất và có đầy đủ giấy phép hành nghề hợp pháp.

Quầy thuốc có được bán thuốc kê đơn không?

Quầy thuốc được phép bán một số loại thuốc kê đơn, nhưng phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định: phải có đơn thuốc hợp lệ của bác sĩ, không được tự ý thay đổi hoặc điều chỉnh đơn thuốc. Đối với các thuốc kê đơn đặc biệt (thuốc gây nghiện, thuốc hướng tâm thần…), quầy thuốc thường không được phép kinh doanh.

Sau khi có bằng Đại học Dược, có cần kinh nghiệm thêm để mở nhà thuốc không?

Có, theo quy định tại Luật Dược 2016, ngay cả khi đã có bằng Dược sĩ Đại học, bạn vẫn cần có ít nhất 02 năm kinh nghiệm thực hành chuyên môn tại cơ sở dược hợp pháp trước khi được phép mở nhà thuốc. Đây là điều kiện bắt buộc để đảm bảo bạn có đủ kiến thức thực tế và kỹ năng cần thiết trong quản lý và vận hành nhà thuốc.

Lời kết

Qua bài viết trên, chúng ta đã có câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi “Cử nhân Dược có được mở nhà thuốc không?”: Không được phép theo quy định hiện hành của Luật Dược 2016. Để mở nhà thuốc, bạn bắt buộc phải có bằng Dược sĩ Đại học cùng với ít nhất 2 năm kinh nghiệm thực hành chuyên môn.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là con đường sự nghiệp của người có bằng Cử nhân Dược bị giới hạn. Bạn hoàn toàn có thể mở quầy thuốc, làm việc tại các nhà thuốc, bệnh viện, công ty dược phẩm, hoặc theo học liên thông lên Đại học để nâng cao trình độ và mở rộng cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.

Quan trọng nhất là bạn cần xác định rõ mục tiêu nghề nghiệp của mình, lập kế hoạch phát triển dài hạn và kiên trì học hỏi, tích lũy kinh nghiệm. Với sự nỗ lực không ngừng nghỉ, ước mơ sở hữu một nhà thuốc riêng hoàn toàn có thể trở thành hiện thực.

Nguồn Tham Khảo

• Luật Dược số 105/2016/QH13 ngày 06/04/2016 – Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
• Nghị định 54/2017/NĐ-CP ngày 08/05/2017 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Dược – Chính phủ
• Nghị định 79/2006/NĐ-CP ngày 09/08/2006 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Dược – Chính phủ
• Thông tư số 10/2017/TT-BLĐTBXH ngày 13/03/2017 quy định mẫu bằng tốt nghiệp trình độ trung cấp, cao đẳng – Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội
• Thư viện Pháp luật Việt Nam – https://thuvienphapluat.vn
• Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur – https://caodangyduocpasteur.com.vn
• Trường Cao đẳng Dược Hà Nội – https://cdyhn.vn